Cập nhật nội dung chi tiết về Năm 1665, Bị Cách Ly Vì Bệnh Dịch, Newton Đã Làm Gì? mới nhất trên website Sieuphampanorama.com. Hy vọng thông tin trong bài viết sẽ đáp ứng được nhu cầu ngoài mong đợi của bạn, chúng tôi sẽ làm việc thường xuyên để cập nhật nội dung mới nhằm giúp bạn nhận được thông tin nhanh chóng và chính xác nhất.
Isaac Newton (1643-1727)
* Đại dịch hạch ở London năm 1665-1666
Trận đại dịch hạch năm 1665-1666 tại London là một trong những trận dịch lớn nhất trong lịch sử thế giới. Trận dịch bắt đầu khoảng đầu mùa Xuân năm 1665 và kết thúc khoảng giữa năm sau. Vào thời điểm vua Charles II rời khỏi thành phố vào tháng 7, bệnh này đã giết chết khoảng 1 ngàn người/tuần. Tỷ lệ tử vong lên đến đỉnh điểm vào tháng 9 khi 7.165 người chết trong một tuần. Con số do thành phố ghi nhận chính thức là 68.596 người chết vì đại dịch, nhưng theo ước tính số người chết thực sự có thể đã vượt quá 100 ngàn người, bằng 1/4 dân số London khi ấy.
Sau này, người ta xác định nguyên nhân những cái chết này là do bệnh dịch hạch, một dạng bệnh nhiễm trùng lây lan qua bọ chét trên chuột, vi khuẩn gây ra bệnh là yersinia pestis. Tuy nhiên, chuyện tìm ra vi khuẩn gây bệnh và thuốc trị bệnh là chuyện của… 200 năm sau, còn lúc đó đây là căn bệnh không thể cứu chữa. Tuy vậy, ngày ấy người ta vẫn biết dùng một phương pháp tương tự như hiện nay đang dùng để ngăn ngừa sự lây lan của bệnh dịch, đó là phương pháp cách ly. Các cơ quan, trường học, doanh nghiệp đóng cửa để người của mình “ai về nhà nấy” và “ở yên tại chỗ”.
Chàng sinh viên Newton lúc ấy 23 tuổi, đang học năm cuối tại Đại học Cambridge, cũng được trường cho nghỉ học để về quê tránh bệnh. Với Newton, nơi rút về sống cách ly là trang trại gia đình Woolsthorpe Manor, khoảng 100km về phía Tây Bắc của Cambridge. Thời đó chưa có… thầy dạy online, cùng với việc được ở yên tại một khoảng cách an toàn với những người mang mầm bệnh khủng khiếp đang quét sạch dân cư thành phố, Woolsthorpe cung cấp một môi trường yên tĩnh, thanh thản cho phép một tâm trí như Newton đến những nơi xa nhất của trí tưởng tượng. Thời kỳ này, bây giờ được lịch sử khoa học thế giới gọi là annus mirabilis – “năm kỳ diệu”.
* Newton giúp phát triển Toán giải tích
Tranh miêu tả đại dịch 1665-1666 ở London
* Newton đã phân tích màu sắc, ánh sáng và quang phổ
Newton cũng hướng sự chú ý vào nghiên cứu về quang học và về quan điểm phổ biến thời đó cho rằng mọi màu sắc trên quang phổ là sự pha trộn giữa ánh sáng tối và trắng. Ông tiến hành một thí nghiệm khoan một lỗ nhỏ trên cửa sổ phòng ngủ của mình, chặn chùm sáng tiếp theo bằng lăng kính, rồi đặt một lăng kính thứ hai vào đường đi của những chùm tia khúc xạ đó. Ánh sáng trắng qua các lăng kính bị khúc xạ thành các màu khác nhau.
Toàn cảnh kết quả cho phép Newton kết luận: Ánh sáng trắng là tập hợp của tất cả ánh sáng đơn sắc có màu biến thiên liên tục. Chiết suất của thủy tinh (ở đây là lăng kính) đối với các ánh sáng đơn sắc khác nhau thì khác nhau. Góc lệch của tia sáng qua lăng kính tăng theo chiết suất nên các chùm tia sáng có màu sắc khác nhau đi qua lăng kính sẽ có các góc lệch khác nhau, tia ló ra khỏi lăng kính không trùng nhau nữa, kết quả là chùm sáng bị phân tích thành một dải màu rộng gồm nhiều tia đơn sắc.
Đây chính là thí nghiệm nổi tiếng của Newton về tán sắc ánh sáng mà suốt mấy trăm năm sau học sinh phổ thông trên toàn thế giới đều được học.
* Huyền thoại về trái táo rơi của Newton
Câu chuyện lý thú nhất và trở thành huyền thoại được kể lại mãi hàng trăm năm sau về Newton cũng được xảy ra trong thời gian này, đó là câu chuyện về trái táo rơi khiến Newton phát minh ra định luật vạn vật hấp dẫn.
Câu chuyện mà chúng ta thường được nghe kể nhất có nội dung như sau: Một hôm, Newton đang ngồi dưới gốc cây táo ngoài vườn thì có một trái táo rơi xuống trúng đầu ông. Newton giật mình tự hỏi vì sau trái táo lại rơi xuống đất? Từ đó ông suy nghĩ ra lực hút của trái đất, suy rộng hơn là lực vạn vật hấp dẫn, cùng các lý thuyết khác về chuyển động.
Câu chuyện trên có ít nhiều hư cấu, tuy nhiên chắc chắn có những điều là sự thật. Chắc chắn sự kiện trên xảy ra trong thời gian ông đang cách ly để tránh bệnh dịch tại khu vườn ở Woolsthorpe Manor, trong khoảng 1665-1666. Phần sự thật còn lại ta có thể ghi theo lời kể của John Conduitt, sau này là người trợ lý của Newton: “… Khi đang trầm ngâm trong khu vườn nhà, một ý nghĩ đến với anh ấy rằng cái lực tương tự như trọng lực (là lực đã làm cho trái táo rơi từ trên cây xuống đất) không hề bị giới hạn ở một khoảng cách nhất định từ trái đất mà phải kéo dài ra xa hơn nhiều so với người ta thường nghĩ. Tại sao không xa như mặt trăng?”.
Newton kết luận rằng lực kéo quả táo xuống đất phải giống với lực kéo mặt trăng xuống trái đất. Hơn nữa, mặt trăng cũng có lực hút tương tự đối với trái đất, với mức độ nhỏ hơn. Điều này dẫn đến định luật vạn vật hấp dẫn mà mọi học sinh cấp 3 trở lên đều biết: lực đó tỷ lệ thuận với tích của khối lượng của chúng và tỷ lệ nghịch với bình phương khoảng cách giữa chúng.
* Những thay đổi bất ngờ trong cuộc sống có thể mang đến điều tốt đẹp
Thực sự thì Newton chưa hoàn thành các tính toán của mình để giải quyết vấn đề vào thời điểm đó, nhưng đó là những khởi đầu để ông hoàn thiện chúng nhiều năm sau.
Có thể với tài năng thiên phú của Newton thì không cần phải có thời gian sống cách ly năm 1665-1666 ông vẫn có thể đưa ra những phát minh quan trọng của mình vào một thời điểm nào đó trong đời, nhưng chắc chắn thời gian sống cách ly này là một chất xúc tác mãnh liệt khiến những phát minh ấy đến sớm hơn và gần như đồng thời. Điều này đã khiến các nhà nghiên cứu lịch sử khoa học gọi thời điểm 1665-1666 là annus mirabilis – “năm kỳ diệu”.
Những thay đổi bất ngờ trong cuộc sống của Newton trong những ngày đen tối của nước Anh đã thay đổi mãi mãi thế giới theo chiều hướng tốt đẹp hơn. Vì vậy, nếu bạn phải làm việc hoặc học tập ở nhà trong vài tuần tới vì dịch bệnh SARS-CoV-2, có lẽ hãy nhớ ví dụ về Newton. Không cần phải thay đổi thế giới, thay đổi suy nghĩ và lối sống theo hướng tích cực hơn cũng là điều tốt cho bản thân và xã hội rồi, bạn nhỉ?
Phạm Hoài Nhân
Vì Sao Trẻ Bị Sốt? Làm Gì Khi Trẻ Bị Sốt?
Con tôi năm nay 25 tháng tuổi cách đây 2 tuần cháu bị tiêu chảy và đã hết bệnh nhưng hai hôm nay cứ đến tối là cháu phát nóng sốt từ 38 độ đến 38.5 độ, hay quấy khóc cháu vẫn ăn uống bình thường, sáng vẫn đi nhà trẻ và chỉ sốt vào ban đêm.
Trả lời: Bạn có thể hoảng hốt khi thấy thân nhiệt của bé tăng lên, nhưng thực tế là điều đó không quá nghiêm trọng. Bản thân tình trạng sốt không gây hại, và đôi khi nó lại là một dấu hiệu tốt, vì đó thường là cách cơ thể chống lại sự nhiễm trùng.
Sốt là hiện tượng xảy ra khi “bộ chỉnh nhiệt” trong cơ thể làm tăng thân nhiệt lên cao hơn mức bình thường. Bộ chỉnh nhiệt này nằm trong vùng não có tên là hypothalamus, chuyên điều khiển thân nhiệt và những cảm giác như đói, khát… Hypothalamus biết rõ cơ thể cần ở nhiệt độ bao nhiêu (thường là khoảng 37 độ C) và sẽ gửi “lời nhắn” tới cơ thể duy trì nhiệt độ này.
Thân nhiệt của đa số mọi người thường không ổn định và dao động nhẹ trong một ngày: Hơi thấp vào buổi sáng và hơi cao vào chiều tối. Nhiệt độ cơ thể sẽ thay đổi khi trẻ chạy, nhảy, đùa nghịch hoặc và tập thể dục.
Trong những trường hợp đặc biệt, vùng não hypothalamus sẽ điều chỉnh lại và yêu cầu cơ thể tăng nhiệt độ lên cao. Mục địch là để phản ứng với sự nhiễm trùng, một căn bệnh hoặc lý do nào đó. Vậy, vì sao hypothalamus lại ra lệnh cho cơ thể thay đổi nhiệt độ? Các nhà khoa học tin rằng việc thay đổi này là cách cơ thể chống lại vi khuẩn gây nhiễm trùng và biến cơ thể thành nơi không mấy dễ chịu với chúng.
Nguyên nhân gây sốt ở trẻ
Nên nhớ rằng bản thân sốt không phải là một căn bệnh – nó chỉ là một triệu chứng của sự cố tiềm ẩn nào đó. Có một vài nguyên nhân gây sốt như sau:
– Nhiễm trùng: Phần lớn sốt là do nhiễm trùng hoặc một căn bệnh nào đó gây ra. Sốt có nhiệm vụ giúp cho cơ thể chiến đấu với sự nhiễm trùng bằng cách kích thích cơ chế phòng vệ tự nhiên.
– Mặc quá nhiều quần áo: Trẻ nhỏ, đặc biệt là sơ sinh, rất dễ bị sốt nếu được ủ quá kín hoặc ở trong một môi trường nóng. Nguyên nhân là do các bé chưa thể tự điều tiết thân nhiệt.
– Tiêm chủng: Trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ thỉnh thoảng bị sốt nhẹ sau khi tiêm phòng.
– Mọc răng cũng có thể làm tăng thân nhiệt, nhưng chỉ ở mức nhẹ. Nếu thân nhiệt của bé cao hơn 37,8 độ C thì đó không phải là do mọc răng.
Phải làm gì nếu cơn sốt là dấu hiệu của một bệnh gì đó nghiêm trọng?
Trước đây, các bác sĩ thường khuyên trị sốt chỉ dựa trên cơ sở thân nhiệt. Song hiện nay, người ta khuyến cáo cần kết hợp trị sốt và kiểm tra toàn bộ thể trạng của trẻ.
Những trẻ có thân nhiệt thấp hơn 38,9 độ C thường không cần dùng thuốc, trừ phi các em thấy khó chịu. Tuy nhiên, điều này có ngoại lệ, đó là nếu trẻ dưới 3 tháng tuổi có nhiệt độ được đo ở hậu môn là 38 độ C hoặc cao hơn, phải gọi ngay bác sĩ hoặc đưa trẻ đi cấp cứu. Đối với bé sơ sinh, sốt nhẹ cũng có thể là dấu hiệu của sự nhiễm trùng nghiêm trọng. Còn với trẻ lớn hơn, hãy xem xét hành vi và mức độ hoạt động của bé. Bằng cách này, bạn có thể quyết định liệu bé chỉ sốt nhẹ hay thực sự cần tới bác sĩ.
Tình trạng sốt có thể không nghiêm trọng nếu trẻ:
– Vẫn thích chơi
– Đang ăn uống tốt
– Tỉnh táo và mỉm cười đáp lại
– Sắc da bình thường
– Trông tươi tỉnh hơn khi thân nhiệt hạ
Nếu vì sốt mà trẻ không muốn ăn thì bạn cũng đừng quá lo lắng. Tình trạng này rất phổ biến đối với trường hợp sốt do nhiễm trùng.
Làm sao để biết bé sốt thế nào?
Một cái hôn lên chán bé hoặc đặt tay nhẹ lên da cũng đủ để biết được bé có sốt hay không. Tuy nhiên, phương pháp kiểm tra thân nhiệt bằng xúc giác này phụ thuộc nhiêu vào cảm giác chủ quan và không thể cho biết chính xác nhiệt độ của bé.
– Từ 38 độ C trở lên khi đo ở hậu môn
– Từ 37,5 độ C trở lên nếu đo ở miệng
Sốt cao bao nhiêu độ cũng không thể cho biết vì sao bé ốm. Cảm lạnh hoặc nhiễm virus có thể là nguyên nhân (thường từ 38,9 đến 40 độ C), song đôi khi nó không thực sự nghiêm trọng. Ngược lại, có khi bé không sốt, hoặc thậm chí còn bị hạ thân nhiệt bất thường (đặc biệt là ở trẻ nhỏ), lại tiềm ẩn một sự nhiễm trùng nghiêm trọng.
Do cơn sốt có thể tăng hoặc giảm, nên trẻ đều trải qua cảm giác gai lạnh. Nguyên nhân là do cơ thể cố gắng sinh thêm nhiệt khi sốt cao. Sau đó, bé có thể vã mồ hơi khi cơ thể hạ sốt.
Đôi khi, trẻ bị sốt có thể thở gấp hơn bình thường và nhịp tim nhanh hơn. Hãy gọi ngay cho bác sĩ nếu bé có dấu hiệu khó thở, thở nhanh hơn nhiều so với bình thường hoặc tiếp tục thở gấp sau khi hạ sốt.
Với mức sốt vừa 38-38,5oC thì cơ thể trẻ có thể chịu đựng được nhưng với mức sốt cao từ 39-40oC trở lên trong thời gian dài có thể làm trẻ bị co giật, gây thiếu ôxy não.
Trẻ bị sốt cao co giật thường gặp ở lứa tuổi từ 6 tháng đến 5 tuổi. Khi bé bị sốt trên 39oC thường xuất hiện cơn co giật và cơn co giật này mất đi khi hạ thân nhiệt xuống dưới 39oC. Do vậy các bà mẹ cần nhanh chóng hạ sốt khi trẻ bị sốt cao.
Cần cởi bỏ bớt quần áo cho trẻ, dùng thuốc hạ sốt, lau mát hạ sốt, cho bé bú hoặc uống nhiều nước và đưa trẻ đến cơ sở y tế.
Lau mát hạ sốt cho bé khi:
– Bé bị sốt cao trên 40oC.
– Bé bị sốt cao kèm co giật hoặc có dấu hiệu sắp sửa co giật.
Chuẩn bị dụng cụ:
– 5 khăn nhỏ để lau mát.
– Thau nước ấm.
– Cởi bỏ quần áo trẻ.
– Lấy nhiệt độ bé.
– Rửa tay.
– Chuẩn bị nước lau mát:
Cho ít nước lạnh vào trong thau.
+ Cho nước nóng vào, bằng ½ lượng nước lạnh.
+ Kiểm tra nhiệt độ nước bằng cách nhúng khuỷu tay vào thau nước, cảm giác ấm giống như nước tắm em bé.
– Lau mát
+ Nhúng 5 khăn vào thau nước và vắt hơi ráo.
+ Đặt 2 khăn ở hõm nách, 2 khăn ở bẹn và 1 khăn lau khắp người.
+ Không đắp lên trán vì ít có tác dụng hạ sốt. Không đắp lên ngực vì tăng nguy cơ viêm phổi.
+ Thay khăn mỗi 2-3 phút.
+ Theo dõi nhiệt độ nước, cho thêm nước nóng nếu thấy nước không còn ấm.
+ Lấy nhiệt độ bé mỗi 15 phút, ngưng lau mát khi nhiệt độ dưới 38,5oC.
+ Lau khô và mặc quần áo mỏng cho trẻ.
Những điều không nên làm khi trẻ bị sốt
– Không nên ủ ấm, mặc nhiều lớp quần áo cho trẻ khi trẻ đang sốt.
– Không nên nặn chanh vào miệng và mắt trẻ.
– Không nên dùng nước đá lạnh để lau máu hạ sốt cho trẻ.
– Không giật tóc, vỗ vào người trẻ khi trẻ đang bị co giật, càng khiến trẻ bị kích thích, co giật nhiều hơn.
Trường hợp trẻ đã dùng thuốc hạ sốt, lau mát…mà trẻ vẫn không hạ sốt, bạn nên đưa trẻ đến cơ sở y tế.
Chúc bé mau khỏe!
Lưu ý: Chữa bệnh theo chỉ định của Bác sĩ
Làm Gì Khi Trẻ Bị Sốt? 6 Cách Hạ Sốt Tại Nhà Đúng Cách Dịch Covid
Sốt là gì?
Sốt là khi nhiệt độ cơ thể bạn cao hơn mức bình thường. Đó là cách cơ thể bạn chống lại nhiễm trùng, nhưng khi sốt cao, có thể gây ra các biến chứng nghiêm trọng. Ở trẻ em và người lớn, sốt được xác định là nhiệt độ cơ thể (đo ở hậu môn) trên 38 °C.
Sốt không phải là bệnh. Đó là một triệu chứng, hoặc dấu hiệu, rằng cơ thể bạn đang chiến đấu với bệnh tật hoặc nhiễm trùng. Sốt kích thích sự phòng vệ của cơ thể, gửi các tế bào bạch cầu và các tế bào “chiến đấu” khác để tiêu diệt nguyên nhân gây nhiễm trùng.
Nguyên nhân trẻ bị sốt
Khi trẻ bị sốt, việc đầu tiên ba mẹ cần làm là nên xác định nguyên nhân tại sao trẻ bị sốt. Thông thường, nhiệt độ cơ thể của trẻ em trên 37,5 độ C (đo tại nách) được gọi là sốt (vì nhiệt độ đo tại nách thường thấp hơn ở hậu môn khoảng 0.5 độ C). Kiểm tra thân nhiệt là cách xác định nhanh tình trạng sốt ở trẻ. Các nguyên nhân phổ biến có thể gây sốt bao gồm:
Nhiễm trùng đường hô hấp trên (RTI)
Cảm cúm
Nhiễm trùng tai
Sốt phát ban – một loại virus gây ra sốt và phát ban
Viêm amidan
Nhiễm trùng thận hoặc đường tiết niệu (UTI)
Các bệnh thường gặp ở trẻ em, như thủy đậu và ho gà
Bên cạnh đó, cũng có trường hợp nhiệt độ của trẻ nhỏ tăng lên sau khi tiêm chủng, hoặc trẻ mặc quá nhiều quần áo, chơi ngoài trời nắng quá lâu.
Sốt có phải là triệu chứng nghiêm trọng?
Ở trẻ khỏe mạnh, không phải cứ khi nào có triệu chứng sốt đều cần được dùng thuốc. Tuy nhiên, sốt cao có thể khiến trẻ khó chịu và làm có các vấn đề như mất nước. Các bác sĩ sẽ là người quyết định có nên áp dụng các biện pháp điều trị sốt hay không bằng cách xem xét cả nhiệt độ và tình trạng chung của trẻ.
Trẻ em có nhiệt độ thấp hơn 38 °C (đo ở nách) thường không cần dùng thuốc hạ sốt. Tuy nhiên có một ngoại lệ: nếu trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ từ 3 tháng tuổi trở xuống có nhiệt độ cơ thể (đo ở hậu môn) từ 38 °C trở lên, hãy gọi cho bác sĩ của bạn hoặc đưa trẻ đến bệnh viện. Ngay cả một cơn sốt nhẹ cũng có thể là dấu hiệu của nhiễm trùng nghiêm trọng ở trẻ nhỏ dưới 3 tháng tuổi.
Trẻ từ 3 tháng đến 3 tuổi có nhiệt độ cơ thể (đo ở hậu môn) từ 39°C trở lên.
Trẻ có nhiệt độ cơ thể (đo ở hậu môn) từ 40°C trở lên hoặc nhiệt độ đo ở nách từ 39,5°C trở lên, bất kể là độ tuổi nào.
Nếu con bạn từ 3 tháng đến 3 tuổi và bị sốt từ 39 °C hoặc cao hơn (đo ở hậu môn), hãy gọi cho bác sĩ để được tư vấn. Đối với trẻ lớn hơn, hãy xem xét hành vi và mức độ hoạt động của chúng. Bệnh có thể không nghiêm trọng nếu con bạn vẫn có những biểu hiện như:
Vẫn thích chơi đùa
Ăn uống tốt
Thoải mái và vui vẻ
Có màu da bình thường
Và đừng quá lo lắng về một đứa trẻ bị sốt mà không muốn ăn nhiều như bình thường. Nếu trẻ vẫn có thể ăn nhẹ, uống và đi tiểu tiện bình thường thì vẫn ổn.
Ở từng tình trạng, ba mẹ cần làm gì khi trẻ bị sốt ?
Vì tính chất tiện lợi nên chúng ta thường sẽ đo nhiệt độ ở nách, khi nhiệt độ ở nách ≥ 37,5 °C là có sốt (nhiệt độ đo tại nách thường thấp hơn thân nhiệt 0.5 độ C). Trước hết, để trả lời câu hỏi: ” Làm gì khi trẻ bị sốt? ” ba mẹ cần nắm được thông tin về các loại sốt sau:
1. Làm gì khi trẻ bị sốt cấp tính?
Khi thấy bé bị sốt trong vòng 7 ngày đầu, đặc biệt là khi sốt cao ≥ 38,5 độ, ba mẹ cần theo dõi biểu hiện của trẻ để ứng phó kịp thời và liên lạc với bác sĩ để được tư vấn thêm.
Nếu thể trạng của bé vẫn khỏe, bú ăn được, chơi vui vẻ, thì ba mẹ có thể tiếp tục theo dõi trẻ, cung cấp đầy đủ nước, nghỉ ngơi và dinh dưỡng phù hợp cho trẻ, có thể cho trẻ uống hạ sốt đúng liều theo cân nặng và theo chỉ định của bác sĩ. Tuy nhiên, nếu trẻ sốt cao qua đến ngày thứ 3 hoặc có biểu hiện không khỏe, mệt mỏi, chán ăn, giảm bú, giảm chơi sau khi đã dùng các biện pháp hạ sốt thì ba mẹ nên đưa trẻ đến phòng khám nhi gần nhất để chữa trị kịp thời.
2. Làm gì khi trẻ bị sốt hầm hầm?
Tình trạng sốt hầm hầm thường xuất hiện do thời tiết nóng bức, hoặc có thể xảy ra khi trẻ mọc răng. Khi gặp tình trạng này, ba mẹ chưa cần quá lo lắng về việc phải làm gì khi trẻ bị sốt mà bình tĩnh quan sát biểu hiện của trẻ. Dùng cặp nhiệt độ kiểm tra chính xác thân nhiệt, chỉ dùng hạ sốt nếu trẻ sốt trên 38,5 độ (đo ở nách).
3. Làm gì khi trẻ bị sốt kéo dài?
Khi bé bị sốt đi sốt lại, sốt kéo dài trên 7 ngày là tình trạng rất nguy hiểm. Nếu trẻ gặp tình trạng này, ba mẹ cần đưa trẻ đến bệnh viện chuyên khoa phù hợp để được nhập viện, điều trị kịp thời.
Nên làm gì khi trẻ bị sốt?
Đối với những bậc cha mẹ chưa có nhiều kinh nghiệm nuôi con chắc chắn sẽ cảm thấy rất lo lắng và hoang mang khi thấy con bị sốt. Thực ra cách hạ sốt cho trẻ 2 tuổi, cách hạ sốt cho trẻ 4 tuổi hay cách hạ sốt cho trẻ 5 tuổi… sẽ có một số điểm tương đồng.
1. Cho bé uống nhiều nước và ăn thức ăn loãng
Trẻ bị sốt nên ăn gì? Khi bị sốt, cơ thể mệt mỏi nên trẻ thường biếng ăn. Ba mẹ nên cho trẻ ăn những loại thức ăn loãng như là cháo, súp, phở… nấu cùng các loại thịt, cá… để tăng thêm dưỡng chất. Món ăn cũng nên thêm các loại gia vị như gừng, tỏi, lá hành… để tăng hiệu quả chữa bệnh cho trẻ.
Ngoài ra, khi trẻ sốt sẽ bị mất nước. Vì vậy, ba mẹ nên cho trẻ uống càng nhiều nước càng tốt như: nước ép, nước dùng, súp, trà thảo mộc… Đặc biệt là các loại chế phẩm có chất điện giải như Pedialyte, hydrat hóa…
2. Mặc quần áo rộng rãi, thoáng mát cho trẻ
Khi sốt bé thường cảm thấy ớn lạnh. Nhiều ba mẹ thường lầm tưởng đắp thêm mền và giữ ấm cho trẻ. Tuy nhiên, các chuyên gia y tế khuyên rằng, ba mẹ cần mặc đồ rộng rãi, thoáng mát cho trẻ để cơ thể tỏa nhiệt nhanh, làm hạ sốt.
Trẻ sốt song vẫn vẫn chơi đùa linh hoạt, ăn tốt, uống đủ nước và đặc biệt bé đi tiêu, tiểu bình thường, ba mẹ không cần cho bé dùng thuốc. Cách hạ sốt tại nhà cho trẻ trong trường hợp này là ba mẹ cho trẻ mặc quần áo rộng thoáng để cơ thể tỏa bớt nhiệt giúp trẻ giảm sốt nhanh.
3. Chườm mát cho bé
Một kỹ thuật sơ cứu thường được sử dụng để hạ nhiệt độ cao là đặt túi lạnh dưới nách và ở vùng háng. Điều này được sử dụng trong trường hợp trẻ bị sốt vì các yếu tố bên ngoài; Chẳng hạn như: tập thể dục hoặc ở ngoài trời nắng trong thời gian dài.
4. Giữ nhiệt độ trong phòng trẻ vừa phải
Bạn nên giữ nhiệt độ trong phòng con ở mức vừa phải, tức là không quá nóng cũng không quá lạnh. Tốt nhất hãy mở các cửa sổ và đặt một chiếc quạt ở chế độ quay để không khí lưu thông và làm thoáng mát không gian trong phòng, giúp bé có cảm giác dễ chịu và không bí bách.
5. Dùng thuốc hạ sốt cho trẻ đúng liều lượng
Trẻ từ 6 tháng đến 5 tuổi khi sốt quá cao có thể dẫn đến co giật, ba mẹ cần hạ sốt cho trẻ khi cần thiết. Nếu trẻ sốt trên 38,5 độ đo ở nách, cách hạ sốt nhanh cho trẻ là dùng thuốc hạ sốt. Một số loại thuốc có thể dùng là Paracetamol hoặc Acetaminophen. Tuy nhiên, ba mẹ nên lưu ý là liều lượng dùng cho độ tuổi và cân nặng trẻ là khác nhau.
6. Cho trẻ nghỉ ngơi
Trẻ em có thể cảm thấy tốt hơn sau khi dùng thuốc hạ sốt. Kết quả là, bé có thể cảm thấy nhiều năng lượng và bắt đầu tham gia các trò chơi hao tốn nhiều năng lượng.
Tuy nhiên, để có thể chống lại vi khuẩn, virus, cơ thể chúng ta cần rất nhiều năng lượng. Vì vậy, điều quan trọng lúc này là phải đảm bảo trẻ nghỉ ngơi cho đến khi hết sốt hoặc bệnh. Nếu trẻ không thể ngủ, ba mẹ có thể thử đọc cho chúng nghe một vài câu chuyện hoặc chơi cho một trò chơi nhẹ nhàng nào đó như là xếp hình, búp bê… ngay tại giường.
Không nên làm gì khi trẻ bị sốt?
Ba mẹ cần tránh làm những việc sau đây để không phản tác dụng khi hạ sốt cho trẻ:
Không dùng thuốc cúm và thuốc cảm lạnh cho trẻ dưới 6 tuổi
Không dùng Aspirin cho trẻ < 18 tuổi vì có thể gặp tình trạng gọi là hội chứng Reye
Không tự ý mua thuốc và dùng thuốc cho trẻ nếu không có chỉ định của bác sĩ
Không ủ quá ấm trẻ bằng chăn hay quần áo dù trẻ có lạnh run
Không tắm nước lạnh hay lau mặt bằng cồn cho trẻ vì có thể làm tăng nhiệt độ cơ thể hơn nữa
Nắm chắc những lưu ý trên là ba mẹ có thể giải đáp được các thắc mắc: làm gì khi bé bị sốt, trẻ sốt 39 độ phải làm gì… Qua đó, ba mẹ có thể áp dụng những biện pháp hạ sốt hiệu quả cho trẻ.
Khi nào nên gọi cho bác sĩ?
Trẻ nhỏ dưới 3 tháng tuổi có nhiệt độ cơ thể (đo ở hậu môn) từ 38 °C trở lên: Sốt có thể là phản ứng duy nhất của trẻ sơ sinh đối với một căn bệnh nghiêm trọng.
Trẻ từ 3 tháng đến 3 tuổi có nhiệt độ cơ thể (đo ở hậu môn) từ 39°C trở lên.
Trẻ có nhiệt độ cơ thể (đo ở hậu môn) từ 40°C trở lên hoặc nhiệt độ đo ở nách từ 39,5°C trở lên, bất kể là độ tuổi nào.
Trẻ lớn hơn có nhiệt độ cao hơn 38.5 °C
Từ chối ăn và uống
Bị tiêu chảy kéo dài hoặc nôn mửa nhiều lần
Có bất kỳ dấu hiệu mất nước (đi tiểu ít hơn bình thường, không chảy nước mắt khi khóc, ít tỉnh táo và ít hoạt động hơn bình thường)
Thông báo với ba mẹ về các triệu chứng như đau họng hoặc đau tai
Bị sốt kéo dài, ngay cả khi chúng chỉ kéo dài vài giờ mỗi đêm
Có các bệnh nền mãn tính, chẳng hạn như bệnh tim, ung thư, lupus…
Bị phát ban
Bị đau khi đi tiểu
Khi nào cần đưa trẻ đến bệnh viện?
Hãy đưa trẻ đến bệnh viện cấp cứu nếu con của bạn có bất cứ dấu hiệu nào sau đây:
Khóc không dừng
Khó chịu hoặc quấy khóc
Uể oải và nằm li bì không muốn thức dậy
Phát ban hoặc đốm tím trông giống như vết bầm trên da (không có ở đó trước khi con bạn bị bệnh)
Môi, lưỡi hoặc móng tay tím tái
Phần thóp của trẻ sơ sinh dường như bị phình lên, xẹp xuống bất thường
Đau đầu dữ dội
Đi không vững
Khó thở mà không đỡ hơn mặc dù đã thông mũi
Đầu cúi về phía trước và chảy nước dãi
Co giật
Đau bụng
Làm gì khi trẻ bị sốt? Liên hệ ngay dịch vụ y tế tại nhà Jio Health
Khi trẻ bị sốt, biện pháp tối ưu nhất ba mẹ phải làm là hạ sốt cho trẻ nếu nhiệt độ đo ở nách trên 38,5 độ C. Tuy nhiên, đối với trẻ nhỏ thì nên đưa đến gặp bác sĩ để tìm cách hạ sốt phù hợp. Trong một số trường hợp, việc đưa trẻ đến những phòng khám nhi gặp nhiều khó khăn do trẻ mệt mỏi, khó di chuyển, hay quấy khóc. Vì vậy, dịch vụ thăm khám và chăm sóc sức khỏe tại nhà Jio Health là giải pháp tiện ích và hiệu quả dành cho ba mẹ và trẻ. Các tiện ích và ưu điểm của Jio Health:
Đội ngũ hơn 170 bác sĩ, điều dưỡng giỏi, trình độ cao, giàu kinh nghiệm đến từ các bệnh viện lớn tại TPHCM
Dễ dàng lựa chọn bác sĩ trong danh sách và chủ động hẹn lịch khám bác sĩ tại nhà chỉ với vài thao tác trên app đặt lịch khám bệnh
Chủ động sắp xếp thời gian nhận tư vấn sức khỏe trực tuyến thông qua chat & video
Thăm khám kỹ lưỡng: khi đến khám tại nhà bác sĩ sẽ có cơ hội được quan sát nơi sinh hoạt và môi trường sống, từ đó đưa ra những lời khuyên cụ thể, chính xác về tình trạng bệnh.
Dịch vụ xét nghiệm tại nhà, dịch vụ xét nghiệm máu tại nhà tiện lợi. Kết quả bản cứng được gửi về tận nhà trong 3-5 ngày, bản mềm sẽ được cập nhật trên bệnh án điện tử trong 24h.
Quản lý bệnh án điện tử, dễ dàng theo dõi tình trạng sức khỏe và quá trình điều trị
Đa dạng chuyên khoa như: khám dinh dưỡng cho bé, khám sức khỏe định kỳ, khám tổng quát, khám nội tiết, chăm sóc thai sản…
Đặc biệt, đối với những gia đình ở khu vực xa trung tâm thành phố, thì việc tìm kiếm các phòng khám nhi khoa như:
Liên hệ ngay tới Jio Health để được giải đáp thắc mắc làm gì khi trẻ bị sốt cũng như thông tin về dịch vụ thăm khám tại nhà Jio Health. Chúc bé yêu & ba mẹ luôn khỏe mạnh!
Chăm sóc sức khỏe dễ dàng & hiệu quả với Jio Health. Tải đi chờ chi!
Khi Định Luật Iii Newton Bị Vi Phạm
Khi định luật III Newton bị vi phạm
Cho dù bạn biết tên gọi của nó hay không, nhưng mọi người chúng ta đều quen thuộc với định luật III Newton – định luật phát biểu rằng với mỗi tác dụng luôn có một phản tác dụng bằng về độ lớn và ngược chiều. Bạn có thể nhìn thấy quan điểm này trong nhiều tình huống hằng ngày, ví dụ khi đi bộ, bàn chân của người đạp xuống mặt đất, và mặt đất đẩy lại một lực bằng về độ lớn và ngược chiều. Định luật III Newton còn thiết yếu cho việc tìm hiểu và phát triển xe hơi, máy bay, tên lửa, tàu thuyền, và nhiều công nghệ khác.
Mặc dù là một trong những định luật cơ bản của vật lí học, nhưng định luật III Newton có thể bị vi phạm trong những tình huống phi cân bằng nhất định. Khi hai vật hay hai hạt vi phạm định luật III, người ta nói chúng có tương tác phi tương hỗ. Các vi phạm có thể xảy ra khi môi trường tham gia vào tương tác giữa hai hạt theo một cách nào đó, ví dụ khi môi trường chuyển động so với hai hạt. (Tất nhiên, định luật III Newton vẫn đúng cho hệ “hạt-cộng-với-môi-trường” hoàn chỉnh.)
Trong các thí nghiệm mới, hai lớp vi hạt lơ lửng ở độ cao khác nhau phía trên một điện cực đã cho phép các nhà nghiên cứu khảo sát cơ học thống kê của các tương tác phi tương hỗ vi phạm định luật III Newton. Ảnh: A. V. Ivlev, et al. CC-BY-3.0
Mặc dù đã có vô số thí nghiệm trên các hạt với tương tác phi tương hỗ, nhưng người ta chẳng biết gì nhiều về cái đang xảy ra ở mức vi mô – cơ học thống kê – của những hệ này.
Trong một bài báo mới công bố trên tạp chí Physical Review X, Alexei Ivlev, cùng các cộng sự, đã khảo sát cơ học thống kê của những loại tương tác phi tương hỗ khác nhau và phát hiện một số kết quả bất ngờ – chẳng hạn các gradient nhiệt độ cực độ có thể phát sinh ở cấp độ hạt.
“Tôi nghĩ ý nghĩa to lớn nhất của công trình của chúng tôi là chúng tôi đã chứng minh chặt chẽ rằng những họ nhất định của những hệ về căn bản không cân bằng có thể được mô tả chính xác theo cơ học thống kê cân bằng (tức là người ta có thể suy ra một giả-Hamiltonian mô tả những hệ như thế),” phát biểu của Ivlev tại Viện Max Planck Vật lí Ngoài địa cầu ở Garching, Đức. “Một trong những hàm ý hấp dẫn nhất là, chẳng hạn, người ta có thể quan sát một hỗn hợp gồm hai chất lỏng cân bằng, nhưng mỗi chất lỏng có nhiệt độ riêng của nó.”
Một ví dụ của một hệ tương tác phi tương hỗ mà các nhà nghiên cứu đã chứng minh bằng thí nghiệm trong nghiên cứu của họ là các vi hạt tích điện lơ lửng phía trên một điện cực trong một buồng plasma. Sự vi phạm định luật III Newton phát sinh từ thực tế hệ gồm hai loại vi hạt lơ lửng ở độ cao khác nhau do kích cỡ và tỉ trọng khác nhau của chúng. Điện trường trong buồng lái một dòng plasma thẳng đứng, giống như một dòng chảy trên sông, và mỗi vi hạt tích điện tập trung các ion plasma đang chảy xuôi dòng, tạo ra một lằn plasma thẳng đứng phía sau nó.
Mặc dù lực đẩy xảy ra do các tương tác trực tiếp giữa hai lớp hạt là tương hỗ, nhưng các lực hút lằn-hạt giữa hai lớp thì không. Đây là do các lực lằn giảm theo khoảng cách đến điện cực, và các lớp đang lơ lửng ở độ cao khác nhau. Kết quả là lớp hạt ở dưới tác dụng một lực toàn phần lên lớp trên lớn hơn lực mà lớp trên tác dụng lên lớp hạt ở dưới. Vì thế, lớp trên có động năng trung bình lớn hơn (và do đó có nhiệt độ cao hơn) lớp ở dưới. Bằng cách điều chỉnh điện trường, các nhà nghiên cứu còn có thể làm tăng hiệu độ cao giữa hai lớp, từ đó làm tăng thêm hiệu nhiệt độ.
“Bình thường, tôi hơi bảo thủ một chút khi nghĩ về loại tiềm năng ‘trước mắt’ mà một khám phá nhất định (chí ít trong vật lí học) có thể có,” Ivlev nói. “Tuy nhiên, cái tôi khá chắc chắn là các kết quả của chúng tôi mang lại một bước quan trọng hướng đến hiểu rõ hơn những loại hệ phi cân bằng nhất định. Có vô số ví dụ của những hệ phi cân bằng rất khác nhau trong đó đối xứng tác dụng-phản tác dụng bị phá vỡ trong các tương tác liên hạt, nhưng chúng tôi chứng minh rằng, tuy vậy, người ta có thể tìm thấy một đối xứng căn bản cho phép chúng ta mô tả những hệ như vậy theo cơ học thống kê (cân bằng) trong sách vở.”
Trong khi thí nghiệm plasma trên là một ví dụ của sự đối xứng tác dụng-phản tác dụng bị phá vỡ trong một hệ 2D, thì đối xứng này cũng có thể xảy ra trong những hệ 3D. Các nhà khoa học trông đợi cả hai loại hệ biểu hiện hành trạng khác lạ và nổi bật, và họ hi vọng nghiên cứu kĩ hơn những hệ này trong tương lai.
Nguồn: chúng tôi align=”right”>Vui lòng ghi rõ “Nguồn chúng tôi khi đăng lại bài từ CTV của chúng tôi.
Nếu thấy thích, hãy Đăng kí để nhận bài viết mới qua email
Bạn đang đọc nội dung bài viết Năm 1665, Bị Cách Ly Vì Bệnh Dịch, Newton Đã Làm Gì? trên website Sieuphampanorama.com. Hy vọng một phần nào đó những thông tin mà chúng tôi đã cung cấp là rất hữu ích với bạn. Nếu nội dung bài viết hay, ý nghĩa bạn hãy chia sẻ với bạn bè của mình và luôn theo dõi, ủng hộ chúng tôi để cập nhật những thông tin mới nhất. Chúc bạn một ngày tốt lành!